Wirtualna wędrówka: Spacer po Dolinie Będkowskiej, Polska
Trasa: Kobylany-Łączki, parking (287 m n.p.m.; 50.149111, 19.738237) – Formacja skalna Babka (295 m n.p.m.; 50.148942, 19.738390) – Łączki Kobylańskie, skrzyżowanie (290 m n.p.m.; 50.151309, 19.740436) – Brama Będkowska (341 m n.p.m.; 50.166099, 19.742995) – Rogata Grań (390 m n.p.m.; 50.151309, 19.740436) – Wysoka (398 m n.p.m.; 50.169231, 19.742560) – Sokolica (403 m n.p.m.; 50.172019, 19.742641) – Pod Sokolicą (346 m n.p.m.; 50.176067, 19.745929) – Wodospad Szum (341 m n.p.m.; 50.174785, 19.743386) – Skrzyżowanie szlaków pod Bramą Będkowską (319 m n.p.m.; 50.165847, 19.740417) – Łączki Kobylańskie, skrzyżowanie (290 m n.p.m.; 50.151309, 19.740436)
Oznaczenie: niebieski szlak, żółty szlak, drogi i ścieżki oznaczone na mapie
Długość: około 8,7 km
Czas przejścia: około 3:00 h
Suma podejść: 235 m
Suma zejść: 229 m
00:00:19 Kobylany-Łączki, parking
00:01:35 Schronisko w Łączkach
00:05:23 Formacja skalna Babka
00:35:18 Kobylany, ul. Leśna
00:38:05 Łączki Kobylańskie, skrzyżowanie
00:38:16 Pomnik i kapliczka
00:39:08 Potok Będkówka
00:41:46 Potok Będkówka
00:51:07 Jaz
00:55:06 Jaz
00:56:23 Pomnik
01:01:58 Skrzyżowanie szlaku niebieskiego ze szlakiem żółtym
01:02:44 Potok Będkówka
01:05:19 Brama Będkowska
01:08:01 Wąwóz Będkowicki
01:25:01 Rogata Grań
01:38:16 Wysoka
01:46:34 Fosa
01:49:06 Sokolica
01:51:55 Grodzisko na Sokolicy
01:53:28 Fosa
02:19:43 Potok Będkówka
02:20:02 Wodospad Szum
02:26:52 Skrzyżowanie szlaku żółtego ze szlakiem niebieskim
02:35:52 Skrzyżowanie szlaku żółtego i niebieskiego przy Bramie Będkowickiej
02:56:15 Potok Będkówka
02:56:49 Łączki Kobylańskie, skrzyżowanie
Dolina Będkowska – dolina potoku Będkówka na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie, położona na Wyżynie Olkuskiej wchodzącej w skład Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Dolina ma długość około 8 km i jest jedną z najdłuższych dolin Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Rozpoczyna się obniżeniem terenu przy drodze krajowej nr 94 z Krakowa do Olkusza, a kończy w przysiółku Łączki należącego do miejscowości Kobylany. Od wschodu sąsiaduje z Doliną Kobylańską od zachodu z Doliną Szklarki.
Dolina tworzy wąwóz z licznymi odnogami wyżłobiony w jurajskich wapieniach. Zbocza wschodnie są strome naszpikowane licznymi skałami, zbocza zachodnie łagodnie opadają do dna doliny. Wiele bocznych wąwozów wcina się w obydwa zbocza doliny. Niektóre z nich mają własne nazwy: Przecówki, Wąwóz Będkowicki, Pod Sadem, Nad Szańcem, Wąwóz Graniczny. Wąwozy mają strome zbocza z licznymi ostańcami skalnymi, a dna wąwozów żłobią okresowe potoki.
Powyżej skalnej zapory Potoku Będkówka na wschodnim zboczu rozszerzenia doliny znajduje się Brama Będkowska – jedna z wielu tzw. bram skalnych na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Bramę tworzą trzy skały: Narożniak od południa oraz Rotunda i Pytajnik od północy.
Wśród skał doliny znajduje się najwyższa skała całej Jury – Sokolica. Skała osiąga wysokość bezwzględną 425 m n.p.m., wysokość względna to około 100 m a sama pionowa ściana skały ma wysokość około 60 m. Platforma wierzchołkowa jest prawie pozioma tworząc dość rozległą rówień.
Na szczycie Sokolicy archeolodzy odkryli pozostałości grodu, który prawdopodobnie istniał od VIII wieku i był jednym z najsilniej umocnionych grodów Wiślan. Z jego trzech stron opadają pionowe, wapienne ściany, które stanowiły kiedyś naturalną barierę obronną dla ewentualnych najeźdźców. Gród dostępny był tylko od wschodniej strony. Aby najeźdźcom uniemożliwić zdobycie grodu, wykonano głęboką, suchą fosę, a po obydwu jej stronach wały ziemne. Różnica wysokości między dnem fosy i szczytem wewnętrznego wału wynosiła około 20 m, a długość wałów około 100 m. Fosa i pozostałości wałów są widoczne do dzisiaj. Na terenir grodziska odnaleziono kawałki ceramiki, wyroby z krzemienia i z żelaza oraz kości ówczesnych zwierząt domowych. Znaleziono także przedmioty metalowe i ceramiczne wytworzone przez ludzi kultury łużyckiej z przełomu pierwszego i drugiego tysiąclecia przed naszą erą. Gród użytkowany był do czasów Władysława Łokietka.
Na terenie doliny doliczono się 120 jaskiń, skalnych schronów i innych obiektów jaskiniowych. Większość z nich jest niewielka. Największa i najbardziej znana to udostępniona do turystycznego zwiedzania z przewodnikiem Jaskinia Nietoperzowa. Z innych jaskiń na uwagę zasługują: Jaskinia Łabajowa, Jaskinia Dziewicza, Jaskinia Górna pod Kawiorami, Jaskinia Małotowa, Jaskinia na Tomaszówkach Górnych, Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych.
W środkowej części doliny na Potoku Będkówka znajduje się Wodospad Szum osiągający wysokość 4 m. Jest utworzony na wysokim martwicowym progu skalnym, zbudowanym z wapieni. Za progiem wodospadu powstało dość rozległe rozlewisko.
Przez teren doliny przebiegają 3 szlaki turystyczne: Szlak Warowni Jurajskich oznaczony kolorem niebieskim, Szlak Dolinek Jurajskich oznaczony na żółto oraz Szlak Jerzmanowice – Jaskinia Wierzchowska oznaczony na zielono.
Park Krajobrazowy „Dolinki Krakowskie” – znajduje się na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w województwie małopolskim. Na jego terenie znajdują się liczne doliny jarowe, przez które przepływają malownicze potoki. Zarówno w dolinach jak i na wierzchowinie znajduje się wiele jaskiń oraz ostańców skalnych. W skład parku wchodzą następujące dolinki: Wąwóz Podskalański, Dolina Kluczwody, Dolina Bolechowicka, Dolina Kobylańska (Karniowicka), Dolina Będkowska, Dolina Szklarki, Dolina Racławki, Dolina Eliaszówki.
Film zarejestrowany w dniu 26 kwietnia 2024 roku.
