🇵🇱
🚶 Wirtualna wędrówka: Zejście z Krzesanicy przez Ciemniak do Doliny Kościeliskiej, Polska
🏞️ Trasa: Krzesanica (2122 m n.p.m.; 49.231655, 19.909496) – Mułowa Przełęcz (2067 m n.p.m.; 49.230937, 19.905792) – Ciemniak (2096 m n.p.m.; 49.230995, 19.903375) – Twarda Kopa (2026 m n.p.m.; 49.248643, 19.886681) – Chuda Przełączka (1851 m n.p.m.; 49.238033, 19.895609) – Kazalnica (1725 m n.p.m.; 49.229585, 19.893217) – Tomanowy Potok (1476 m n.p.m.; 49.221620, 19.895882) – Dolina Kościeliska / Tomanowa Dolina (1116 m n.p.m.; 49.229726, 19.859817) – Cudakowa Polana (952 m n.p.m.; 49.264078, 19.870037) – Kościelisko, Kiry (927 m n.p.m.; 49.275497, 19.868810)
🆔 Oznaczenie: czerwony szlak, zielony szlak
📏 Długość: około 12,6 km
⏲️ Czas przejścia: około 4:00 h
↗️ Suma podejść: 154 m
↘️ Suma zejść: 1333 m
00:00:22 Krzesanica
00:17:46 Przełęcz Mułowa
00:23:09 Ciemniak
00:40:23 Twarda Kopa
00:57:30 Chuda Przełączka
01:29:57 Kazalnica
02:04:32 Tomanowy Potok
02:04:50 Wyżnia Polana Tomanowa
02:18:09 Niżnia Polana Tomanowa
02:33:55 Tomanowy Potok
02:36:41 Tomanowy Potok
02:40:08 Tomanowy Potok
02:43:00 Tomanowy Potok
02:46:46 Dolina Kościelisko / Dolina Tomanowa
02:48:30 Tomanowy Potok
02:52:57 Kościeliski Potok
02:56:33 Kościeliski Potok
03:05:38 Kościeliski Potok
03:18:49 Kościeliski Potok
03:36:49 Miętusi Potok
03:37:28 Polana Cudakowa
03:46:31 Kirowa Woda
03:52:06 Kościelisko, Kiry
Ciemniak (Temniak) – szczyt o wysokości 2096 m n.p.m. w Tatrach Zachodnich, położony na granicy polsko-słowackiej. Jest najdalej na zachód wysuniętym szczytem należącym do masywu Czerwonych Wierchów. Znajduje się w grani głównej Tatr Zachodnich, pomiędzy niewielką Mułową Przełęczą, oddzielającą go od Krzesanicy, a wybitną Tomanową Przełęczą. Wierzchołek Ciemniaka to płaska i rozległa kopuła szczytowa. Ciemniak wznosi się ponad dolinami: Kościeliską, Tomanową, Tomanową Liptowską, Miętusią i polodowcowym kotłem niewielkiej Doliny Mułowej, do której opadają strome, lecz nieduże urwiska. Nazwa szczytu pochodzi od tej doliny, która nazywana była dawniej przez pasterzy Doliną Ciemną.
Ciemniak zbudowany jest z dolomitów z przeławiceniami wapieni wieku środkowotriasowego, tylko Twardy Grzbiet w górnej części północno-zachodniej grani przykryty jest twardymi skałami krystalicznymi. W wapiennych skałach Ciemniaka znajdują się liczne jaskinie. Największe z nich to: Jaskinia Miętusia, Jaskinia Lodowa w Ciemniaku, Studnia w Kazalnicy Miętusiej, Szczelina w Ciemniaku.
W połowie lata pędy rosnącego na Twardym Grzbiecie situ skuciny zaczynają brunatnieć, nadając szczytowi czerwone zabarwienie. Szczyt porasta bogata flora, występują tu zarówno rośliny podłoża wapiennego, jak i granitowego.
Tatry Zachodnie (słow. Západné Tatry) – jedno z trzech pasm górskich Łańcucha Tatrzańskiego, będące zachodnią częścią Tatr, należące do Karpat, położone na granicy polsko-słowackiej. Góry graniczą z Tatrami Wysokimi na wschodzie, Podtatrzańską Kotliną na południu, Górami Choczańskimi na zachodzie i Rowem Podtatrzańskim na północy. Główny grzbiet ma 37 km długości, a pasmo górskie obejmuje 31 dwutysięczników. Tatry Zachodnie mają powierzchnię ok. 400 km², co stanowi niemal połowę całej powierzchni Tatr. 25% powierzchni Tatr Zachodnich znajduje się w Polsce, reszta na Słowacji. Są drugim pod względem wysokości pasmem górskim zarówno w Polsce, jak i na Słowacji, najwyższym szczytem jest Bystra o wysokości 2248 metrów. W polskiej części Tatr Zachodnich najwyższym szczytem jest Starorobociański Wierch (2176 m).
Trzon krystaliczny głównego grzbietu Tatr Zachodnich stanowią głębinowe skały magmowe (granity) oraz skały metamorficzne (gnejs i łupki krystaliczne, amfibolity, migmatyty, mylonity). Północne stoki Tatr Zachodnich, podobnie jak Wysokich oraz Tatry Bielskie, zbudowane są ze skał osadowych. Występowanie tutaj dużej ilości skał bardziej podatnych na erozję niż skały Tatr Wysokich jest przyczyną tego, że szczyty Tatr Zachodnich są niższe. Największy wpływ na kształtowanie rzeźby terenu wywarły wody płynące – potoki. Niewielki szlif nadały rzeźbie Tatr Zachodnich lodowce górskie. Mniejsza wysokość szczytów spowodowała, że w czasie epoki lodowcowej nie uległy one tak silnemu zlodowaceniu – powstające tutaj lodowce były mniejsze, kotły lodowcowe płytsze i nie tak surowe. Ogólnie wpływ lodowców na rzeźbę gór był tutaj mniejszy niż w Tatrach Wysokich. Wskutek występowania tutaj skał wapiennych – wapieni i dolomitów – dobrze rozwinięte są tutaj zjawiska krasowe, efektem których są liczne jaskinie i wywierzyska, żłobki krasowe, leje krasowe. Tu występuje najdłuższa i najgłębsza jaskinia Polski – Jaskinia Wielka Śnieżna.
Klimat nie różni się od klimatu w innych częściach Tatr. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, natomiast najzimniejszy jest luty. Na szczytach zima trwa przeciętnie od połowy października do połowy maja. Charakterystyczną cechą pogody jest duża jej zmienność, trudna do przewidzenia. W ciągu kilku godzin pogoda może się radykalnie zmienić, nie jest niczym rzadkim w lecie czy wczesną jesienią duży spadek temperatury i występowanie silnych wichur z zamieciami śnieżnymi czy gradem. Charakterystycznym rodzajem występującego w Tatrach wiatru jest halny.
Ze względu na zróżnicowanego podłoża geologicznego roślinność Tatr Zachodnich jest bogatsza i bardziej zróżnicowana gatunkowo niż w Tatrach Wysokich. Ma na to wpływ duża ilość skał wapiennych z interesującą florą roślin wapieniolubnych. Wiele gatunków roślin występuje tylko tutaj, a wiele innych, które w Tatrach Wysokich są rzadkością, tu występuje pospolicie.
Film zarejestrowany w dniu 27 września 2023 roku.
