🇵🇱
🚶 Wirtualna wędrówka: Spacer po Rezerwacie Kajasówka, Polska
🏞️ Trasa: Rezerwat Kajasówka, parking (249 m n.p.m.; 50.028422, 19.646755) – Punkt widokowy (280 m n.p.m.; 50.033434, 19.667914) – Rezerwat Kajasówka, wejście wschodnie (263 m n.p.m.; 50.033831, 19.674320) – Skrzyżowanie szlaków (302 m n.p.m.; 50.032697, 19.668649) – Jaskinia Przegińska (277 m n.p.m.; 50.031804, 19.669497) – Kajasówka (306 m n.p.m.; 50.031946, 19.667233) – Bystrzyk (312 m n.p.m.; 50.029371, 19.663140) – Rezerwat Kajasówka, wejście południowe (265 m n.p.m.; 50.026308, 19.650432) – Rezerwat Kajasówka, parking (249 m n.p.m.; 50.028422, 19.646755)
🆔 Oznaczenie: czerwony szlak spacerowy, niebieski szlak spacerowy, ścieżka oznaczona na mapie
📏 Długość: około 5,2 km
⏲️ Czas przejścia: około 1:40 h
↗️ Suma podejść: 125 m
↘️ Suma zejść: 125 m
00:00:22 Rezerwat Kajasówka, parking
00:22:27 Punkt widokowy
00:32:09 Rezerwat Kajasówka, wejście wschodnie
00:34:55 Tablica informacyjna
00:43:05 Skrzyżowanie szlaków pieszych czerwonego i niebieskiego
00:43:14 Tablica informacyjna
00:44:08 Tablica informacyjna
00:50:17 Jaskinia Przegińska
01:00:10 Zejście ze szlaku
01:03:24 Kajasówka szczyt
01:06:41 Powrót na czerwony szlak spacerowy
01:09:23 Tablica informacyjna
01:17:40 Bystrzyk
01:17:51 Tablica informacyjna
01:27:46 Tablica informacyjna
01:31:00 Tablica informacyjna
01:39:30 Tablica informacyjna
01:48:13 Rezerwat Kajasówka, parking
Garb Tenczyński – mezoregion fizycznogeograficzny położony na zachód od Krakowa będący południową częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Najwyższym wzniesieniem jest Góra Zamkowa, pagór o wysokości 407 m n.p.m. znajdujący się w Rudnie koło Tenczynka. Garb Tenczyński to zrąb tektoniczny o dość skomplikowanej budowie geologicznej, upadający uskokami do Kotliny Oświęcimskiej i Bramy Krakowskiej. Oddzielony jest od zasadniczej części wyżyny zapadliskiem tektonicznym Rowu Krzeszowickiego. W krajobrazie regionu znajdują się typowe elementy krajobrazu jurajskiego: zręby skalne, krasowe dolinki, niewielkie jaskinie, wąwozy, parowy, uskoki tektoniczne. Dużą część obszaru zajmują lasy: buczyny karpackie, bory mieszane sosnowo-dębowe, łęgi olszowe oraz lasy grądowe.
Kajasówka – wzgórze położone w południowej części Garbu Tenczyńskiego, na terenie którego w 1962 r. utworzony został Rezerwat Przyrody Nieożywionej Kajasówka.
Zrąb tektoniczny Kajasówka jest przykładem trzeciorzędowej tektoniki uskokowej, która w wyniku procesów geologicznych doprowadziła do bezpośredniego kontaktowania się ze sobą miękkich iłów i wapieni jurajskich. Duże różnice odporności tych skał były przyczyną tego, że podczas późniejszych procesów wyrównywania i stopniowego obniżania powierzchni ziemi trzon zrębów tektonicznych został uwypuklony, a w niewielkim tylko stopniu zniszczony. Zrąb tektoniczny Kajasówka ma kształt wielkiego klina, który rozpoczyna się charakterystyczną ostrogą skalną w pobliżu Czułówka, poszerza się w kierunku zachodnim (ok. 2,5 km), wznosi się do wysokości ok. 50 m i kulminuje wzniesieniem Bystrzyk (312 m n.p.m.) w pobliżu Przegini Duchownej.
Wzgórze Kajasówka zbudowane jest z wapieni skalistych (biały wapień górnojurajski) oraz z wapieni uławicowanych. Wapienie skaliste utworzyły się ok. 150 mln lat temu, na dnie ciepłego, niezbyt głębokiego morza, jako nagromadzenie szczątków gąbek i mikroorganizmów. Wapien uławicowany tworzył się jako muł wapienny pokrywający dno jurajskiego morza pomiędzy organicznymi wzgórkami.
W południowej i środkowej części rezerwatu występują murawy kserotermiczne, ciepłolubne zbiorowiska trawiaste o charakterze stepowym. Mają one charakter wtórny, powstały na skutek działalności gospodarczej człowieka. Są one bardzo kwieciste i bogate w gatunki roślin naczyniowych. Stopniowo jednak zanikają w związku z malejącym wypasem bydła. Obecnie obserwuje się dynamiczny rozrost krzewów wielogatunkowych, z dominującą przewagą tarniny, kruszyny i głogu.
W Rezerwacie Kajasówka występują także murawy naskalne, światłolubne i wapieniolubne rośliny przystosowane do życia na suchym podłożu o zasadowym odczynie. Rośliny te porastają półki skalne i strome ściany skał wapiennych. Tworzą najczęściej niewielkich rozmiarów trawy kępowe rosnące w bardzo niskim zwarciu.
Efektem działania procesów krasowych na terenie Kajasówki są systemy podziemnych kanałów. Częścią tego systemu są dostępne korytarze Jaskini Przegińskiej. Jaskinia posiada dwa otwory połączone korytarzem długości około 12 m. Do jaskini jest dojście wąską ścieżką wzdłuż zbocza.
Las siedliskowy występujący poza obszarem rezerwatu powstał na utworach polodowcowych moreny dennej i czołowej oraz na przyległych polach sandrowych. Na glebach boru mieszanego typu darniowo-bielicowego rośnie charakterystyczna roślinność runa leśnego, grubego na kilka centymetrów o kwaśnym odczynie. Duży obszar tego terenu pokryty jest okazałą orlicą pospolitą (paprocią) a w okresie wczesnej wiosny kwitną tu konwalie majowe. Warstwę podszczytową lasu tworzą krzewy leszczyny, jarzębiny i trzmieliny. Dominującym gatunkiem wśród drzew jest sosna, gatunkami domieszkowymi są dąb, buk, jodła, modrzew, brzoza, grab, lipa i klon.
We wschodniej części Kajasówki, na stromym południowym zboczu występują wielogatunkowe i wielowarstwowe lasy liściaste zwane Grądem. Spotykamy tu małe obszary drzewostanu z przewagą grabów i dębów rosnące na żyznej, brunatnej glebie.
Film zarejestrowany w dniu 14 maja 2023 roku.
🇬🇧
Spring hiking in the Kajasówka Nature Reserve. From the forest car park in Przeginia Duchowna, we follow the red walking trail to a viewpoint with a vast panorama of the villages Rybna and Czuchówek. After entering the reserve from the eastern side, along the scenic ridge of the tectonic horst, we come to a fork in the trails, from where the blue walking trail descends to the Przeginia Cave. Then we pass the lower peak of the hill – Kajasówka and after returning to the red walking trail we reach the highest point of the hill – Bystrzyk. Going further west, we descend to Przeginia Duchowna and return to the parking lot.
🚶 Virtual hike: Walk around the Kajasówka Reserve, Poland
🏞️ Route: Kajasówka Reserve, parking (249 m a.s.l.; 50.028422, 19.646755) – Viewpoint (280 m a.s.l.; 50.033434, 19.667914) – Kajasówka Reserve, eastern entrance (263 m a.s.l.; 50.033831, 19.674320) – Crossing of trails (302 m a.s.l.; 50.032697, 19.668649) – Przeginia Cave (277 m a.s.l.; 50.031804, 19.669497) – Kajasówka Hill (306 m a.s.l.; 50.031946, 19.667233) – Bystrzyk Hill (312 m a.s.l.; 50.029371, 19.663140) – Kajasówka Reserve, south entrance (265 m a.s.l.; 50.026308, 19.650432) – Kajasówka Reserve, parking (249 m a.s.l.; 50.028422, 19.646755)
🆔 Trail designation: red walking trail, blue walking trail, path marked on the map
📏 Length: about 3.8 km
⏲️ Walking time: about 1:20 h
↗️ Sum of approaches: 91 m
↘️ Sum down: 101 m
00:00:22 Kajasówka Reserve, parking
00:22:27 Viewpoint
00:32:09 Kajasówka Reserve, eastern entrance
00:34:55 Information board
00:43:05 Crossing of the red and the blue walking trails
00:43:14 Information board
00:44:08 Information board
00:50:17 Przeginia Cave
01:00:10 Going off the trail
01:03:24 Kajasówka Hill
01:06:41 Return to the red walking trail
01:09:23 Information board
01:17:40 Bystrzyk Hill
01:17:51 Information board
01:27:46 Information board
01:31:00 Information board
01:39:30 Information board
01:48:13 Kajasówka Reserve, parking
Tenczynek Hills – a physical and geographical mesoregion located west of Krakow, which is the southern part of the Krakowsko-Częstochowska Upland. The highest hill is Góra Zamkowa, a hill with a height of 407 m a.s.l. located in Rudno near Tenczynek. The Tenczynek Hills is a tectonic horst with a rather complicated geological structure, falling with faults to the Oświęcim Basin and the Kraków Gate. It is separated from the main part of the upland by the tectonic sinkhole of the Krzeszowice Trench. The landscape of the region includes typical elements of the Jurassic landscape: rock cuts, karst valleys, small caves, ravines, ravines, tectonic faults. A large part of the area is occupied by forests: Carpathian beech forests, mixed pine and oak forests, alder riparian forests and oak-hornbeam forests.
Kajasówka – a hill located in the southern part of the Tenczynek Hills, where in 1962 the Kajasówka Inanimate Nature Reserve was established.
The Kajasówka tectonic stroma is an example of Tertiary fault tectonics, which as a result of geological processes led to direct contact between soft clays and Jurassic limestones. Large differences in the resistance of these rocks were the reason that during the later processes of leveling and gradual lowering of the earth’s surface, the core of the tectonic horsts was emphasized and only slightly destroyed. The Kajasówka tectonic stratum has the shape of a large wedge, which begins with a characteristic rock spur near Czółówek, widens towards the west (about 2.5 km), rises to a height of about 50 m and culminates in the Bystrzyk hill (312 m a.s.l.) near Przeginia Duchowna.
Kajasówka Hill is built of rocky limestones (white Upper Jurassic limestone) and bedded limestones. Rocky limestones were formed about 150 million years ago, at the bottom of a warm, not too deep sea, as an accumulation of remains of sponges and microorganisms. The bedded limestone formed as limestone silt covering the bottom of the Jurassic sea between organic hillocks.
In the southern and central part of the reserve there are xerothermic grasslands, thermophilous grass communities of a steppe nature. They are of a secondary nature, created as a result of human economic activity. They are very flowery and rich in vascular plant species. However, they are gradually disappearing due to declining cattle grazing. Currently, a dynamic growth of multi-species shrubs is observed, with the dominant predominance of blackthorn, alder buckthorn and hawthorn.
In the Kajasówka Reserve there are also rocky grasslands, light-loving and lime-loving plants adapted to life on a dry base with an alkaline reaction. These plants grow on rock ledges and steep limestone walls. They usually form small tussock grasses growing in a very low density.
The effects of karst processes in the area of Kajasówka are systems of underground channels. Accessible corridors of the Przegińska Cave are part of this system. The cave has two openings connected by a corridor about 12 m long. The access to the cave is via a narrow path along the slope.
The habitat forest outside the reserve area was formed on the post-glacial formations of the ground and terminal moraines and on the adjacent outwash fields. Characteristic undergrowth vegetation, several centimeters thick and acidic, grows on the soils of the mixed coniferous bog and podzolic type. A large area of this area is covered with a magnificent common bracken (fern) and lilies of the valley bloom here in early spring. The sub-top layer of the forest consists of hazel, rowan and spindle bushes. The dominant species among the trees is pine, the admixture species are oak, beech, fir, larch, birch, hornbeam, linden and maple.
In the eastern part of Kajasówka, on the steep southern slope, there are multi-species and multi-layer deciduous forests called Grąd. Here we encounter small areas of trees with a predominance of hornbeams and oaks growing on fertile, brown soil.
The film was recorded on May 14, 2023.
